Gospodarka o obiegu zamkniętym – co ma GOZ do CSR?

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) - czym jest i dlaczego jest istotna?

Temat gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ) nabiera znaczenia. Świadczy o tym chociażby fakt, że pojawia się coraz więcej wydarzeń ściśle jemu poświęconych oraz to, że dyskutuje się o tym na najważniejszych wydarzeniach krajowych takich jak: Forum Ekonomiczne w Krynicy czy EFNI. Gospodarka musi być odpowiedzialna, a żeby tak się stało, odpowiedzialność musi być współdzielona przez podmioty, które je tworzą. Są to zarówno rządy krajów, jak i same przedsiębiorstwa, ale też konsumenci. Wiąże się więc to bezpośrednio z obszarem społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR).

Gospodarka obiegu zamkniętego – z czym to się je?

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ, circular economy) to koncepcja, według której produkty, materiały i surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a odpady – jeżeli już powstaną – powinny być traktowane jako surowce wtórne, które można poddać recyklingowi, przetworzyć i ponownie wykorzystać. Zgodnie z tą ideą surowce są wielokrotnie ponownie wprowadzane do obiegu, nierzadko przechodząc z jednej gałęzi przemysłu do drugiej. Innymi słowy chodzi o zamknięcie cyklu życia produktu i przejście z modelu gospodarki liniowej (pozyskanie surowca – produkcja – użytkowanie – utylizacja odpadu) na model cyrkulacyjny (produkcja – użytkowanie – wykorzystanie odpadu jako surowca w kolejnym cyklu produkcyjnym). Odpady, w myśl tej zasady, nie są już ostatnim etapem cyklu życia produktu.

W grudniu 2015 roku Komisja Europejska przyjęła pakiet propozycji, które mają „zamknąć obieg” europejskiej gospodarki. Przy Ministerstwie Rozwoju działa specjalny Zespół do Spraw Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, który wypracował plan wdrożenia tych wytycznych w Polsce i transformacji krajowej gospodarki na obieg zamknięty. Finansowanie tego procesu będzie wspierane z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych.

Niektórzy uważają, że „GOZ” zdominował dyskusję na poziomie europejskim, wypierając przy tym znany „zrównoważony rozwój”. Zyskujący na popularności GOZ ma być odpowiedzią na wyzwania współczesnego świata, zarówno te ekonomiczne i środowiskowe, jak i społeczne.

Istotą gospodarki obiegu zamkniętego jest mądrzejsze wykorzystywanie zasobów, które posiadamy. To dotyczy biznesu, ale też indywidualnych gospodarstw domowych. Jednak dla biznesu mniejsze zużywanie oznacza wielkie wyzwanie, ponieważ wymusza zmianę modeli biznesowych. Gospodarka obiegu zamkniętego oznacza rewolucję dla biznesu, jednak dzisiaj już nie można pozostać obojętnym wobec tego tematu. W strategiach zrównoważonego rozwoju, w politykach CSR coraz więcej miejsca w kontekstach środowiskowych poświęca się temu zagadnieniu. Przedsiębiorstwa poszukują rozwiązań, które pozwolą im na realizację zadań z tym związanych. Te, które odnalazły się w realiach GOZ, komunikują swoje aktywności jako inwestycje lub sukcesy czy case’y CSR-owe. To dobrze, bo dają innym przykład, że można, że nie jest to tylko „tymczasowa moda”, która minie, że taki model działa w praktyce. W naszej agencji, wśród usług public relations, wyróżniamy komunikację CSR i realizujemy ją m.in. dla klientów korporacyjnych takich jak: L’Oréal, Lotos, Stena Recycling. Cieszy nas fakt, że w ten sposób przyczyniamy się do popularyzacji koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym.

GOZ – dokąd zmierzamy?

Szacuje się, że w Polsce około 30% stanowią odpady budowlane, kolejne 30% to odpady z górnictwa i energetyki, a tylko 7–8% to odpady komunalne. W Polsce wciąż zbyt mocno koncentrujemy się na odpadach komunalnych i zapominamy o tym, co jest największym obciążeniem dla środowiska. Tymczasem przedsiębiorstwa w ramach gospodarki obiegu zamkniętego muszą odpowiedzieć na wyzwania takie jak: wyczerpywanie się surowców naturalnych, wzrost ich cen oraz zanieczyszczenie i eksploatacja środowiska. Jeśli to zrobią, za sukcesy GOZ będzie można uznać: zmianę modelu konsumpcji na bardziej świadomy i odpowiedzialny, racjonalną gospodarkę zasobami, oszczędność energii i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. GOZ przyczyni się też do większej innowacyjności europejskich firm, które będą musiały wypracować w tym kierunku odpowiednie rozwiązania. Dlatego, myśląc przyszłościowo o biznesie, warto już dziś zastanowić się, w jaki sposób można odzyskiwać dla rynku produkty, które wytwarzamy. Inspiracji, jak to zrobić, np. w branży budowlanej, będzie można szukać podczas Circular Week 2018.

GOZ – co wiedzą konsumenci?

Badanie, które zrealizowaliśmy w ramach obsługi projektu PR dla Stena Recycling, wykazało, że niemal 3/4 Polaków w ogóle nie zetknęło się z pojęciem GOZ – ponad 40% nigdy o nim nie słyszało, a aż 30% nie wie, czy je zna. Spośród Polaków, którzy słyszeli o GOZ (29%), najwięcej osób kojarzy ten termin głównie z kwestiami środowiskowymi: możliwością zmniejszenia liczby wysypisk i odpadów (57%) oraz ogólną poprawą stanu środowiska naturalnego (49%). Najmniej badanych wspomniało o GOZ w kontekście nowych uregulowań prawnych UE (24%), ekologicznego projektowania produktów (28%) oraz CSR (29%). Wciąż mamy więc wiele do zrobienia w obszarze edukacji na temat zasad gospodarki cyrkularnej. Z pewnością skuteczna komunikacja CSR przełoży się na świadomość wdrażania tego modelu w Polsce.

Co ciekawe i co powinno być istotnym sygnałem dla przedsiębiorców, którzy coraz częściej rozważają wdrażanie cyrkularnych zasad, badania wskazują, że 69% Polaków chciałoby, aby ich ulubione produkty pochodziły ze zrównoważonej produkcji (były zaprojektowane i wytworzone wg zasad GOZ). Tyle samo z nich, gdyby miało możliwość, chętnie dowiedziałoby się, czy firma, z której usług lub produktów korzystają, działa na rzecz wprowadzania GOZ. Podobny odsetek (65%) jest skłonny zmienić swoje przyzwyczajenia konsumenckie tzn. zrezygnować z produktów ulubionej firmy i zacząć korzystać z usług innej firmy, która dobrowolnie wdraża zasady GOZ. Prawie 60% uważa także, że ich wybory jako konsumenta mają wpływ na wdrażanie zasad GOZ przez firmy. Te wyniki potwierdzają także trend wśród ubiegających się o pracę, którzy bacznie przyglądają się temu, co i czy cokolwiek w obszarze CSR robi ich potencjalny pracodawca.

Weryfikowanie zaangażowania potencjalnego zatrudniającego w działania z zakresu odpowiedzialnego biznesu, w tym wdrażanie proekologicznych rozwiązań dotyczy wszystkich grup wiekowych, jednak jest szczególnie widoczne w najmłodszej grupie respondentów. Coraz częściej osoby poszukujące pracy doceniają zaangażowanie potencjalnego pracodawcy. Ważne jest dla nich to, czy firma jest odpowiedzialna społecznie i sprawdzają informacje na jej temat. Dzisiaj nie wystarczy już ładna CSR-owa wizytówka na stronie korporacyjnej, ale prawdziwe działania i umiejętne komunikowanie o nich we własnych kanałach, m.in. social mediach. Pracodawcy więc powinni prowadzić otwartą i przemyślaną komunikację w obszarze CSR. GOZ może się okazać dla nich skutecznym narzędziem employer brandingowym.

Szukasz agencji PR?

Zostaw kontakt i zamów bezpłatną konsultację PR z naszym doradcą.

Akceptuję politykę prywatności i wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez OBTK w celu przedstawienia oferty.

GOZ – co zrobią przedsiębiorstwa?

Im więcej firm zdecyduje się na podjęcie kroków związanych z wdrożeniem GOZ, tym więcej pozytywnych CSR-owych przykładów pojawi się na arenie krajowej. Im więcej zostanie zorganizowanych wydarzeń tematycznie poświęconych temu zagadnieniu, tym częściej usłyszymy o circular economy. Im częściej będziemy poruszać temat GOZ, np. przy okazji wydarzeń CSR-owych czy gospodarczych, w raportach CSR, tym większa szansa na to, że przedsiębiorstwom uda się ten model wdrożyć w życie, uświadamiając przy tym wszystkich interesariuszy. Skoro mowa o interesariuszach to nie można zapomnieć o dialogu społecznym jako narzędziu, które pozwala zweryfikować oczekiwania interesariuszy wobec przedsiębiorstw, a miejsce na dyskusję o GOZ z pewnością się tutaj znajdzie. Ponieważ często w wyniku szerszej analizy otoczenia czy w ramach strategii odpowiedzialnego biznesu firmy podejmują szereg aktywności związanych z edukacją i komunikacją, nie sposób w tym miejscu podkreślić, że są to obszary, w których specjalizują się agencje PR.

Przedsiębiorstwa, myśląc o wprowadzeniu modelu biznesowego, jakim jest GOZ, powinny wziąć to pod uwagę i zaangażować profesjonalną firmę do wsparcia komunikacji korporacyjnej. W On Board Think Kong podchodzimy do tego aspektu w zależności od potrzeb klienta i oprócz działań public relations, oferujemy usługi takie jak: SEO&content marketing, social media, visual PR. W dzisiejszym świecie nie możemy zapomnieć o konsumentach w sieci i dostarczać im szybko rzetelne i sprawdzone informacje oraz edukować jako liderzy odpowiedzialnego biznesu. To też pole, aby zostać liderem w obszarze komunikacji CSR czy też bardziej specjalistycznie – w obszarze komunikacji GOZ.