Czym jest identyfikacja wizualna firmy i jak pomaga w prowadzeniu biznesu?

Jakiegokolwiek produktu byśmy nie kupowali, mamy wiele opcji do wyboru. Dotyczy to zarówno produktów, które kupujemy często – jak pieczywo czy nabiał – ale też tych, które kupujemy raz na kilka lat – jak produkty wyposażenia mieszkania. Pół biedy, kiedy dane marki są nam znane z reklam – wówczas mamy już jakieś punkty odniesienia. Ale nie każda branża reklamuje się w telewizji. Spróbuj teraz postawić się na miejscu sprzedawcy. Jak w dobie hiperkonkurencji sprawić, by konsument zwrócił uwagę akurat na jego produkty i po nie sięgnął? Pomocą może być dobrze zaprojektowana identyfikacja wizualna.

Identyfikacja wizualna firmy – co to jest?

Identyfikacja wizualna firmy (ang. visual identity, visual ID) to zbiór elementów graficznych identyfikujących tę firmę wraz z zasadami ich wykorzystywania. To także jedno z podstawowych narzędzi komunikacji z otoczeniem: przedstawia tożsamość marki i podkreśla jej unikalne elementy, przypomina o jej najważniejszych wartościach, prezentuje złożony przekaz w prosty sposób. Konsumentowi pozwala łatwo rozpoznać firmę czy zwrócić uwagę na jej ofertę. Dlatego dobrze zaprojektowana identyfikacja wizualna wpływa na skuteczność działań firmy.

Głównym elementem identyfikacji wizualnej jest logotyp czyli graficzna reprezentacja marki, który składa się z symbolu graficznego (tzw. sygnetu), nazwy marki oraz sloganu.

Kolejnymi elementami identyfikacji wizualnej są zestaw kolorów marki oraz typografia, a w końcu projekty graficzne dla punktów styku z marką (ang. touchpoints) – oznakowania miejsc fizycznych i wirtualnych, w których konsument będzie miał kontakt z marką. Przykładowe punkty styku z marką:

• reklama,
• promocja sprzedaży,
• sieci społecznościowe,
• blogi,
• public relations,
• mailing bezpośredni,
• targi,
• marketing szeptany,
• mobile, wideo, aplikacje,
• prezentacje i wystąpienia,
• pracownicy,
• produkty i usługi,
• pojazdy firmowe,
• gadżety,
• billboardy,
• wizytówki,
• papier firmowy,
• publikacje,
• poczta głosowa,
• e-maile,
• oferty,
• wystawy,
• opakowania,
• oznakowanie,
• formularze biznesowe,
• newslettery,
• strony www.

Elementy identyfikacji wizualnej charakteryzuje dokument nazywany księgą identyfikacji wizualnej lub księgą znaku (ang. brandbook). Powinni mieć do niej dostęp wszyscy interesariusze posługujący się identyfikacją wizualną danej firmy – pracownicy, podwykonawcy czy partnerzy biznesowi. Taką księgę tworzy się po zaprojektowaniu logotypu, uwzględniając wszystkie punkty styku z marką.

Niekiedy też na początku powstaje sam logotyp z zasadami jego użytkowania, a dopiero później opracowuje się pozostałe elementy identyfikacji wizualnej. To rozwiązanie opłaca się małemu podmiotowi rozpoczynającemu działalność, który nie może pozwolić sobie na inwestowanie w złożone projekty. Wtedy księga znaku “rośnie” razem z nim.

Polecamy do czytania: Employer branding, czyli jak stworzyć silną markę pracodawcy

Identyfikacja wizualna jest narzędziem kształtowania wizerunku i reputacji firmy. Postrzeganie marki wpływa na sukces, pisze Alina Wheeler w książce “Designing brand identity”, jednej z najciekawszych angielskojęzycznych książek o brandingu. Umiejętnie zaprojektowana identyfikacja wizualna nie starzeje się zbyt szybko i może być modyfikowana w miarę zmiany potrzeb danej firmy, zmiany technologii druku i technologii elektronicznych. Identyfikacja wizualna dalej też konsumentowi poczucie bezpieczeństwa – komunikuje jakość produktu lub usługi i zapewnia konsumentów, że dokonali dobrego wyboru.

Jakie firmy potrzebują identyfikacji wizualnej?

Identyfikacji wizualnej potrzebuje praktycznie każda firma, jednak liczba uwzględnionych w niej punktów styku zależy od zakresu działalności przedsiębiorstwa. Małemu osiedlowemu sklepowi w zupełności wystarczy szyld nad wejściem. Duża międzynarodowa korporacja z sektora dóbr szybkozbywalnych (Fast Moving Consumer Goods, FMCG) będzie musiała w projekcie identyfikacji uwzględnić projekty dokumentów firmowych, oznakowanie samochodów firmowych, ubiory pracowników zatrudnionych w zakładach produkcyjnych, przekazy reklamowe czy projekty graficzne stron internetowych i profili w mediach społecznościowych.

Rola identyfikacji wizualnej w brandingu

Zaprojektowanie identyfikacji wizualnej pełni ważną rolę w brandingu – procesie budowania marki. Następuje po ustaleniu wartości, misji i wizji marki oraz przygotowaniu spisu wszystkich punktów styku dla danej marki. Identyfikacja wizualna musi być zgodna z wartościami danej marki, ale też wybiegać do przodu w zgodzie z jej misją i wizją. Dobrze zaprojektowana, nie starzeje się zbyt szybko. Co więcej, może być łatwo modyfikowana i rozwijana wraz ze zmianami w działalności firmy czy zmianami technologii reprodukcji znaku firmowego. Dlatego mówi się, że tworzenie identyfikacji wizualnej wymaga gotowości do inwestowania w przyszłość.

Wdrożenie identyfikacji wizualnej firmy (a zwłaszcza jego zmiana) w sytuacji, w której firma posiada wiele punktów styku, może być procesem złożonym i rozciągniętym na wiele miesięcy. W przypadku mniejszych podmiotów, posługujących się mniejszą liczbą punktów styku, może ono trwać krócej. Bardzo ważnym elementem tego procesu jest przekonanie do niego zarządzających firmą – z ich wsparciem przebiega on szybciej i sprawniej. Kolejnym – zaangażowanie wszystkich pracowników organizacji lub ich reprezentantów w konsultacje nad projektem. Pracownicy mają wtedy poczucie, że identyfikacja wizualna powstała z ich udziałem i są do niej bardziej przekonani niż w sytuacji, gdy nie dano im możliwości wypowiedzenia się. Tworzenie identyfikacji wizualnej wymaga zatem przyzwolenia zarządu i zaangażowania pracowników.

Samo zaprojektowanie i wdrożenie identyfikacji wizualnej to nie wszystko. Równie ważne jest jej utrzymanie – kontrola, czy jest ona wykorzystana zgodnie z ustalonymi zasadami przez interesariuszy. Na przykład jednym z powszechniej występujących błędów jest przycinanie logotypu bez uwzględnienia jego obszaru ochronnego. Czasem może też dojść do organizacyjnych “samowoli” czyli przeprojektowania logotypu lub wdrożenia nowego logotypu w oddziale lokalnym bez uwzględnienia ogólnej identyfikacji wizualnej organizacji. Dlatego tak ważna jest systematyczna kontrola wszystkich punktów styku.

Elementy każdego systemu identyfikacji wizualnej

Podstawowym elementem systemu identyfikacji wizualnej jest logotyp. Składa się on z sygnetu (znaku graficznego) i napisu z nazwą marki lub firmy. Napis jest zazwyczaj wykonany z wykorzystaniem unikalnej typografii – niekiedy graficy na potrzeby danej firmy projektują odrębną czcionkę, niekiedy korzysta się z rzadziej wykorzystywanych czcionek z już istniejących projektów.

Pod nazwą marki można jeszcze dodać slogan (ang. tagline, claim), który uzupełnia informacje o marce, prezentując to, co dla niej unikalne, ale też tworząc swego rodzaju obietnicę dla klienta. Poniżej przedstawiamy przykładowe slogany znanych marek.

Kolejnym elementem identyfikacji wizualnej jest zestaw kolorów. Składa się on z kolorów właściwych dla danego logotypu, jego wersji monochromatycznej oraz kolorów uzupełniających. Można je wykorzystywać tam, gdzie zaistnieje potrzeba posłużenia się większą liczbą kolorów, na przykład na stronach internetowych, prezentacjach czy materiałach drukowanych.

Niekiedy projektuje się też różne warianty logotypu dla poszczególnych linii produktowych.

W księdze znaku znajdują się też przykłady dozwolonych modyfikacji logotypu.

Oraz przykłady niedozwolonych modyfikacji logotypu.

Kolejny element identyfikacji wizualnej to typografia, czyli stosowne kroje czcionek/fontów wraz z przykładami. Poza niestandardowym krojem czcionki wskazuje się też krój standardowy do użytku w codziennych dokumentach firmowych.

I w końcu, elementami identyfikacji wizualnej są projekty oznakowania poszczególnych miejsc styku z marką. Będą to zatem szablony dokumentów firmowych (zarówno drukowanych, jaki i elektronicznych), projekty graficzne stron www, materiały graficzne umieszczane w mediach społecznościowych, projekty opakowań produktów, projekty ubrań firmowych, oznakowanie samochodów firmowych, systemy informacji przestrzennej w zakładach produkcyjnych, itd.

Polecamy do czytania: Materiały marketingowe – jakie są ich rodzaje i w jaki sposób mogą wesprzeć Twój biznes?

Cechy skutecznej identyfikacji wizualnej

Skuteczna identyfikacja wizualna cechuje się następującymi cechami:

• oryginalność – pozwala odbiorcy łatwo zidentyfikować firmę pomiędzy konkurentami;
• uproszczenie – znak jest można łatwo rozpoznać nawet przy sporym pomniejszeniu (na przykład w ikonce profilu w mediach społecznościowych);
• zapamiętywalność – pozwala odbiorcy prawidłowo rozpoznawać firmę po elementach jej identyfikacji wizualnej, ale też stosuje nazwy łatwe do wymówienia i kojarzące się z elementami graficznymi;
• ponadczasowość – nie starzeje się szybko a podczas modyfikacji zachowuje swoje charakterystyczne cechy;
• modyfikowalność – pozwala dostosowywać się do zmian w działalności firmy i jej otoczeniu rynkowym;
• użyteczność – jej elementy są łatwe w stosowaniu;
• zgodność – ze specyfiką i stylem przedsiębiorstwa;
• wewnętrzna spójność – elementy systemu identyfikacji są spójne pomiędzy sobą;
• niepowodowanie niekorzystnych skojarzeń – jaki daleko może powędrować wyobraźnia projektanta (i odbiorcy), przekonasz się z przeglądów dwuznacznych logotypów, krążących w Internecie.

Korzyści z identyfikacji wizualnej dla firmy

Identyfikacja wizualna pozwala łatwo zidentyfikować firmę i wyróżnić ją spośród konkurentów. Przyciąga też uwagę odbiorców do jej produktów i usług czy pomaga łatwo odnaleźć ofertę firmy. Daje konsumentom poczucie bezpieczeństwa, zapewniając ich, że dokonali dobrego wyboru. Ma też znaczenie dla procesów wewnętrznych w organizacji: komunikuje i przypomina o jej tożsamości, organizuje działania pracowników, w końcu – jeśli jest dobrze opracowana i powstała przy zaangażowaniu zespołu – pomaga im w realizacji codziennych zadań i przyczynia się do budowania poczucia dumy z przynależności do organizacji.

Identyfikacja wizualna jest zatem ważnym elementem do opracowania w procesie brandingu. Nadaje marce pożądaną tożsamość, przyczynia się do budowania określonego wizerunku, a w konsekwencji – sukcesu. Dlatego warto zadbać o identyfikację wizualną na pierwszych etapach budowania nowej marki czy też przeprojektowywania marki obecnej.

Potrzebujesz konsultacji w zakresie tworzenia marki, stworzenia lub zmiany identyfikacji wizualnej? Dowiedz się więcej o ofercie OBTK z zakresu usług public relations.